De lat hoog leggen. Consequent gaan voor het leveren van toprestauraties. Alleen het beste van het beste is goed genoeg. Dat is restaurateur en decorateur Ewout Langenberg ten voeten uit. ‘Je doet iets heel goed of je doet het niet’, is de filosofie achter zijn restauratie- en decoratiebedrijf De Kunst van het Ambacht. Die houding levert al 28 jaar tal van uiteenlopende opdrachten op.
Langenberg is een bijzondere restaurateur. Naast een zeker fanatisme als het om kwaliteit gaat, is het eveneens een eigenzinnig mens met een niet aflatende nieuwsgierigheid naar bouwstijlen, restauratietechnieken, materialen en speciale gereedschappen. Hij is autodidact en ‘dan werkt het toch allemaal net even anders’, zegt hij zelf.
‘Veel mensen leren basistechnieken van het restauratie- en decoratiewerk op school en passen de aangeleerde methodes vervolgens toe bij het invullen van opdrachten. Dat is de bottom-up methode. Mijn leerproces is altijd top-down geweest, precies andersom dus.
Niks geen scholing of studie vooraf, maar pas na de oprichting van mijn bedrijf ben ik begonnen met het volgen van cursussen op het gebied van kleurhistorisch onderzoek, historische bouwstijlen, wandbespanningen enzovoort. Bij een specifieke klus die ik nog niet eerder bij de hand heb gehad, ga ik eerst na wat er gedaan moet worden en hoe ik dat ga aanpakken. Pas dan zoek ik de technieken, de gereedschappen, de werkwijzen en de nodige kennis op om het beste resultaat te kunnen bereiken.’
Veelzijdigheid
Langenberg neemt elke klus aan die hem boeiend of interessant lijkt. ‘Zo heb ik me veelzijdig kunnen ontwikkelen. Die veelzijdigheid heb ik ook altijd bewust nagestreefd. Ik werk met verf, hout, kunststof, ik kan gipsen ornamenten maken en ik werk als meubelmaker. Verder heb ik mijn ideeën over kleurstellingen en over ontwerpen. Zo wilde een klant een lambrisering laten marmeren. Dan kom ik met mijn ideeën aanzetten en leidt het één soms naar het ander. Sta ik niet alleen die lambrisering te marmeren maar daarna ook de keuken te decoreren. Als je het vertrouwen krijgt van een klant, dan genereert dat soms ook weer nieuwe opdrachten.’
Donkere lambrisering
Opdrachtgevers willen soms zodanig veranderingen in hun woning, dat volgens Langenberg de kleurbalans in het huis wordt verstoord of het monumentale karakter van het pand wordt aangetast. In dergelijke situaties komt in Langenberg de onderwijzende kleurkenner boven. ‘In een modern huis is alles vrij licht van tint. In een monumentaal pand daarentegen is dat vaak niet zo. Dan heb je een donkere eiken lambrisering en daarboven een eveneens vrij donker groen behang met bloemen. Mensen willen dan bijvoorbeeld wel die eiken lambrisering handhaven, maar de muren daarboven willen ze lichter en moderner van kleur. In een dergelijk pand past die combinatie gewoon niet! De harmonie verdwijnt omdat een lichte moderne behang te veel contrasteert met de donkere lambrisering.
Ik probeer de mensen daarvan te overtuigen door met suggesties te komen die weliswaar voldoen aan de wensen van de bewoners zonder de harmonie van de wand te verstoren. Vaak gaat de klant mee met mijn zienswijze, omdat ze uiteindelijk mijn verhaal begrijpen. Waar je voor wat betreft het contrast in een monumentaal pand wel fantastisch mee kunt spelen, is het losse elementen in het interieur zoals tafels en stoelen.
Zet in een historisch vast interieur maar eens een moderne design tafel neer met een glazen blad bijvoorbeeld. Dat kan weer wel heel goed samen gaan, omdat je zowel het contrast tussen oud en nieuw benadrukt ook eenheid accentueert. Het is namelijk beiden van hoogstaande kwaliteit voor wat betreft uitvoering en ontwerp, dat versterkt elkaar.’
Oorspronkelijke staat
In de kleine dertig jaar dat Langenberg met zijn bedrijf actief is, heeft hij vele memorabele projecten op zijn naam staan. Momenteel heeft er eentje zijn hart gestolen. En niet alleen vanwege het vele restauratiewerk dat daar gedaan moest worden. ‘Het pand staat aan het Smidswater in Den Haag, in een historische buurt met prachtige monumentale panden. De eigenaar wilde dit monument terug laten brengen in zijn oorspronkelijke staat. Ik heb de hout- en marmerimitaties opgehaald, de oorspronkelijke kleurstellingen in het trappenhuis hersteld en de fantastische plafondschilderingen aangepakt. Verder hebben we de schilderijen die we in de kelder aantroffen opnieuw van passende lijsten voorzien.’
Historie van het huis
Maar er was één feit waardoor juist deze klus boven andere opdrachten uitsteeg. Langenberg: ‘In 1890 was een decoratieschilder de eigenaar van het pand. Een vroegere collega dus. De man woonde er niet alleen, maar had er ook zijn bedrijf. Bij zo’n klus wordt mijn nieuwsgierigheid naar de historie van het huis natuurlijk geprikkeld. Het bleek dat dit een groot decoratiebedrijf was geweest met zo’n twaalf man in dienst.
Ik ontdekte dat hij in de koninklijke paleizen had gewerkt en dat hij schilders uit Frankrijk haalde en stukadoors uit Italië die de ornamenten maakten. Het gebouw was behalve woonhuis en bedrijfsruimte bovendien ook een showroom geweest, zoals we dat tegenwoordig noemen. Er was in het gebouw nog veel te vinden uit die tijd. We hebben de opdracht kunnen uitvoeren in de historische omgeving van een bedrijf dat zich rond 1890 uitgerekend op mijn vakgebied manifesteerde!’
Fokker
Langenberg werkte ooit bij Fokker als specialistisch vliegtuig interieurbouwer. Maar dat ging snel vervelen, zegt hij. ‘Ik streef topkwaliteit na. Werk je voor een baas, dan werk je kwalitatief op het gemiddelde niveau van je collega’s. Het zelfstandig ondernemerschap geeft mij de vrijheid om een klus helemaal op mijn manier aan te pakken en af te ronden. Zodat ik, en dat is voor mij belangrijk, volledig verantwoordelijk ben voor het eindresultaat. Er zit voor mij maar één ding op; elke klus in één keer echt héél goed uitvoeren. Waar ik overigens elke keer weer enorm van geniet, hoor.’
- Bekijk ook
- dekunstvanhetambacht.nl