Beton geldt vanwege zijn CO2-footprint als een niet erg duurzaam materiaal. Er bestaat echter wel degelijk duurzaam beton. Voor zijn wandtegels maakt het jonge bedrijf Novel Grey zelf beton, van gerecyclede materialen. ‘Al onze tegels zijn handgemaakt. Elke tegel is letterlijk door mijn handen gegaan,’ vertelt designer en eigenaar Jan-Paul Deurloo.
Novel Grey bestaat pas sinds 2021, maar heeft al prijzen en nominaties in de wacht gesleept voor zijn bijzondere wandtegels van duurzaam beton en staat dit jaar in de KvK Top 100 van meest innovatieve bedrijven. Oprichters Jan-Paul en Marjolein Deurloo begonnen zes jaar geleden Beton-Lab, een ontwerpbureau gespecialiseerd in ontwerpen van beton. ‘We maken uiteenlopende producten van beton, vooral in opdracht, zoals meubels en tegels,’ vertelt Deurloo. ‘Daarvoor gebruiken we duurzaam beton. Ons onderzoek daarnaar resulteerde in 2021 in Novel Grey, een visitekaartje waarmee we laten zien wat er mogelijk is. Inmiddels is het een zelfstandig label voor high-end wandtegels.’
Eigen recept voor beton
Beton is een samenstelling van cement, zand en grind, waarbij het cement het bindmiddel is tussen zand en grind. Cement wordt gemaakt door kalksteen te branden en vervolgens te vermalen, een procedé dat veel energie kost en daarmee veel CO2 uitstoot. Tegelijkertijd ontstaat er CO2 doordat de stoffen in het kalksteen reageren met zuurstof in de lucht. ‘De productie van cement veroorzaakt zodoende veel CO2-uitstoot, dus we zochten een duurzamer alternatief,’ vertelt Deurloo. ‘Er zijn meerdere recepten voor beton. Het beton waarmee men huizen bouwt is bijvoorbeeld anders dan het beton voor bruggen of voor onderwatertoepassingen. Wij hebben een eigen receptuur ontwikkeld, door oude en nieuwe kennis te combineren. In onze receptuur wordt puin uit sloop gebruikt. We vermalen dat tot zand, grind en cementsteen, die we kunnen gebruiken als grondstof voor nieuw beton. Dat er daardoor veel minder cement wordt gebruikt, scheelt veel CO2. Ook het feit dat we met gerecycled grind werken, vermindert CO2-uitstoot. Grind wordt gewonnen en dan getransporteerd; dat hoeft nu dus niet. Alle materialen komen uit de buurt van Utrecht, waar we gevestigd zijn. Zo verminderen we ook de uitstoot van transport. Door gerecyclede grondstoffen te gebruiken besparen we 50 tot 70 % CO2-uitstoot ten opzichte van ander beton. Nóg groter wordt het effect als je geen cement in je receptuur opneemt. In plaats van cement kun je afval uit de metaalindustrie als bindmiddel te gebruiken. Dat doen we bij Novel Grey en zo stoten we 76 % minder CO2 uit dan wanneer we regulier beton zouden gebruiken.’
Duurzaam is ook dat het bedrijf vrijwel afvalloos is. ‘We houden geen voorraad aan, alles gaat op order. We kijken altijd met de opdrachtgever mee: hoe ziet de muur eruit? Zo kunnen we nauwkeurig adviseren hoeveel tegels er nodig zijn zodat er zo min mogelijk weggegooid hoeft te worden.’
Lees ook: Circulaire bouwmaterialen op MaterialDistrict Utrecht
Handgemaakt
Kenmerkend voor de tegels is onder meer dat ze weelderige vormen met hoogteverschillen hebben. Het nieuwste model van Novel Grey heet ‘Dune’ en is ontworpen door designer Elise Luttik. ‘Elise was heel enthousiast over onze producten en vroeg of ze een keer voor ons mocht ontwerpen.’ De samenwerking resulteerde in tegels die door hun glooiingen een duinachtig landschap op de muur creëren. ‘Dat past precies bij onze andere ontwerpen. Onze patronen en geometrische vormen zijn altijd gebaseerd op de natuur, we gaan uit van biophilic design,’ vertelt Deurloo. ‘Wij kiezen daarbij voor kleuren die wij mooi vinden, maar in overleg met de opdrachtgever kunnen de tegels alle kleuren hebben. Deze worden namelijk met de hand gemaakt. Elke tegel is door mijn handen gegaan en dus letterlijk uniek. Ook dat is biophilic: de tegels zijn door een mens en niet door een machine gemaakt. De machine maakt de tegels misschien strakker, maar dat is niet mooier.’
Tekst: Nolanda Klunder
Beeld: Novel Grey
- Bekijk ook
- Beton-lab.com